زخم بستر چیست و چه کسانی دچار زخم بستر می شوند؟

زخم بستر یکی از بیماری ‌های پوستی آزاردهنده است که بسیاری از بیمارانی که زندگی نباتی دارند و یا برای مدت طولانی در یک جای بی‌حرکت باقی می‌مانند را دچار مشکل کرده‌است. شناسایی زخم‌های فشاری در مراحل اولیه، درمان را بهبود می ‌بخشد و خطر عوارض را کاهش می ‌دهد. جابجایی مکرر بیماران برای جلوگیری از زخم‌های فشاری ضروری است.

چه کسانی دچار زخم بستر می شوند؟

در ابتدا برای تشخیص این نوع زخم باید بگوییم در افرادی به وجود می ‌آید که ساکن هستند و هیچ کونه تحرکی ندارند مانند افراد قطع نخاعی یا ویلچرنشین یا بیمارانی که در کما به سر می برند. علاوه بر آن باید بدانید افرادی که برای طولانی مدت روی صندلی می ‌نشینند مانند گیمرها یا کسانی که پشت کامپیوتر کار می‌کنند ممکن است زخم بستر در کمین آن‌ ها باشد. زخم بستر بیشتر در نواحی مانند پشت سر، آرنج، شانه، کمر، پایین کمر، لگن، داخل زانو و پاشنه به وجود می‌آید.

علائم ایجاد زخم بستر چیست؟

قبل از درمان زخم بستر باید درک درستی از نشانه های آن داشته باشیم. نشانه های زخم بستر شامل تغییرات غیرعادی در رنگ و بافت پوست، تورم و التهاب، ترشح مایعات از زخم، تغییر دمای قسمتی ز پوست در مقایسه با دیگر نواحی و ... هستند. نشانه های زخم با توجه به شدت و درجه زخم متفاوت است. هرچه زخم وخیم تر و پیشرفته تر باشد، علائم بیشتری خواهد داشت.

چه مناطقی مستعد بروز زخم بستر هستند؟

درمان زخم بستر با توجه به نواحی که زخم ایجاد شده است، ممکن است کمی تفاوت داشته باشد. اما به طور کلی اصول روش های درمانی یکسان است.

1. در حالت نشسته: بر روی دنبالچه، بر روی استخوان های شانه، باسن، آرنج و پاشنه ها
2. در حالت خوابیده به پشت: در طرف پشت سر، بر روی استخوان های شانه، باسن، آرنج، دنبالچه، پاشنه پا، انگشتان پا
3. در حالت خوابیده بر روی شانه: در گوش ها، در قسمت جانبی شانه، در قسمت های جانبی لگن، در باسن، در زانو، در قسمت های جانبی مچ پا
4. در حالت خوابیده بر روی صورت: صورت، شانه، استخوان لگن، زانو و مچ دست

علت بروز زخم بستر

سه دلیل اصلی ابتلا به زخم بستر شامل فشار، برش و اصطکاک هستند.

• فشار: فشار ممتد بر رروی بخشی از بدن سبب اختلال در جریان خون در بافت های آن بخش می شود. زمانی که جریان خون اختلال پیدا می کند، اکسیژن رسانی و رساندن مواد مغذی ضروری به بافت های پوست به خوبی انجام نمی شود. بنابراین پوست آسیب می بیند و به تدریج زخم می شود.
• اصطکاک: زمانی که پوست حساس و شکننده با لباس یا ملحفه و ... در تماس باشد، ممکن است با آسیب بافت ها مواجه شود و در اثر اصطکاک طولانی مدت به زخم دچار شود.
• برش: زمانی که سطح پوست و سطح تخت در دو جهت مخالف همزمان حرکت کنند، برش ایجاد می شود.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

برای درمان زخم بستر، بهترین زمان مراجعه به پزشک 24 ساعت الی 48 ساعت پس از مشاهده علائم اولیه زخم می باشد. در صورتی که نشانه های اولیه زخم را مشاهده کردید و این نشانه ها پس از گذشت 24 ساعت الی 48 ساعت بهبود پیدا نکرد، باید به پزشک مراجعه کنید.
در کنار نشانه های ذکر شده، به سایر علائم مانند تب، خروج ترشحات چرکی یا خونی، بوی بد، داغی شدید محل زخم ... توجه داشته باشید.

سیاه شدن زخم بستر نشانه چیست؟

اگر به زخم بستر رسیدگی نشود، این مسئله‌ی پوستی می‌تواند بافت را نکروز کند و از بین ببرد. بنابراین برای پیشگیری از سیاه شدن زخم بستر حتما باید به دکتر مراجعه کنید.

برای درمان زخم بستر، 24 ساعت الی 48 ساعت پس از مشاهده علائم اولیه به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید. لطفاً جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره تلفن 09924099931 تماس حاصل فرمایید.

چه کسانی در معرض ابتلا به زخم بستر هستند؟

عدم تحرک به هر دلیلی می تواند ابتلا به زخم بستر را افزایش دهد.
انواع آسیب های نخاعی و عصبی سبب کاهش توان حرکتی و کاهش حس لامسه می شود. بنابراین فرد برخی از تغییرات مانند درد، سوزش و ... را احساس نمی کند. درمان زخم بستر در این حالت به دلیل تشخیص دیرتر ممکن است سخت تر باشد.
افرادی که از تغذیه خوبی برخوردار نیستند به دلیل ضعف سیستم ایمنی بدن در معرض ابتلا به زخم بستر می باشند.
بیماری دیابت، بیماری های قلبی و عروقی و بسیاری از بیماری های دیگر احتمال ابتلا به زخم های فشاری را افزایش می دهند.
بی اختیاری ادرار نیز از عوامل ابتلا به زخم بستر می باشد.

عوامل ایجاد زخم بستر

شرایط بیمار:

• بی تحرکی و عدم فعالیت کافی (بیماران وابسته به بستر یا صندلی چرخ دار)
• مصرف آب ناکافی
• تغذی نامناسب و نامنظم
• بی اختیاری ادرار یا مدفوع
• اختلالات ذهنی (بیماران فلج، بیماران دیابتی و ...)
• بالا رفتن سن
• شرایط مربوط به محیط
• فشار (نشستن یا خوابیدن به مدت طولانی در همان وضعیت)
• رطوبت و یا پوست مرطوب
• کمبود بهداشت بدن
• موقعیت اشتباه نشستن و خوابیدن

عوارض ابتلا به زخم بستر

• سلولیت از عوارضی می باشد که با عفونت پوست همراه است. این عارضه برای زخم های فشاری بسیار شایع است و علائمی همچون قرمزی، تورم، گرما و ... دارد.
• عفونت استخوانی و مفصلی در اثر زخم، عملکرد این بخش ها را تحت الشعاع قرار می دهد و فرد را با مشکلات زیادی مواجه می کند.
• در موارد بسیار نادر زخم بستر به سپسیس تبدیل می شود.
• بدترین عارضه زخم بستر که در صورت عدم درمان این زخم ایجاد می شود، سرطان است.

زخم بستر را چگونه درمان کنیم؟

توصیه‌های زیر را در مورد تغییر وضعیت در تخت یا صندلی در نظر بگیرید؛

1.درمان زخم بستر در منزل: توزیع وزن

توزیع وزن خود را اغلب تغییر دهید. اگر از یک صندلی چرخدار استفاده کنید، سعی کنید هر ۱۵ دقیقه محل توزیع وزن خود را انتقال دهید. برای تغییر وضعیت‌تان هر ۱ ساعت یک بار، در صورت لزوم کمک بخواهید.

2. تغییر مکان

در صورت امکان خودتان را بلند‌کنید. اگر در قسمت بالا تنه‌ی خود قدرت کافی دارید حرکت “شنا مخصوص صندلی چرخدار” را انجام دهید. بدن خود با فشاردادن بر روی دسته‌های صندلی از صندلی بلند کنید.

3. بهترین و سریعترین درمان زخم بستر: صندلی مناسب

از صندلی چرخدار مخصوص استفاده کنید. برخی از صندلی‌های چرخدار را می‌توان شیب‌دار کرد، تا بتوان فشار روی پوست نشیمنگاه را کاهش‌دهد.

4. تغییر محل نشیمنگاه

از کوسن یا تشکی که فشار را کاهش می‌دهد و بدن را در وضعیت مناسبی قرار می‌دهد، استفاده کنید. از کوسن‌های دونات شکل (دایره شکل که مرکز آن خالی است) استفاده نکنید، زیرا می‌توانند فشار را روی بافت اطراف متمرکز کنند.

5. تغییر ارتفاع

ارتفاع تخت‌ تان را تنظیم کنید. اگر می‌توانید سر تخت را بالا ببرید، ارتفاع آن را بیش از ۳۰ درجه افزایش ندهید. این کار به جلوگیری از تنش برشی کمک‌ می‌ کند.

6. درمان زخم بستر با سشوار: پوست را تمیز و خشک کنید

پوست را با مواد پاک‌ کننده ملایم شسته و به آرامی خشک کنید. این روش تمیزکردن را به طور مرتب برای محدودکردن تماس پوست با رطوبت، ادرار و مدفوع انجام‌دهید. در زخم‌های باز هر بار که پانسمان را تعویض می‌کنید، زخم را باید با محلول سالین شستشو دهید.
سرم شستشوی زخم بستر
سرم شستشوی زخم بستر همان نرمال سالین است که آب و نمک بهداشتی است. این مایع برای شستشوی زخم بستر به کار برده می‌شود. هر بار که می‌خواهید زخم بستر را بشویید، باید از این سرم شستشو استفاده کنید. با استفاده از این مایع می‌توانید ترشحات و چرک‌ها و همچنین بافت‌های از بین‌رفته، سلول‌های مرده و ترشحات سلول‌های خود بدن را پاکسازی کنید و زخم را از حالت آسیب‌دیده خارج کنید. توجه داشته‌باشید که پیش از تعویض پانسمان زخم بستر باید این زخم را شستشو دهید تا عفونت نکند و بهبودی آن به تعویق نیفتد.

7. محافظت از پوست

استفاده از پودر تالک ساده (پودر بچه) برای محافظت از پوست در نقاطی که دچار اصطکاک می‌ شوند. برای پوست‌های خشک از لوسیون استفاده‌ کنید. در صورت لزوم، ملحفه و لباس را تعویض‌ کنید. مراقب دکمه‌ های لباس و چین و چروک در ملافه که پوست را تحریک می‌ کند، باشید.

8. بررسی روزانه پوست

هر روز برای علائم هشدار دهنده‌ای از زخم‌ های فشاری پوست را به دقت و از نزدیک نگاه کنید.

9. بافت مرده را جدا کنید

اگر در زخم بافت آلوده وجود نداشته‌باشد، زخم سریع‌تر بهبود می‌یابد، بنابراین دبریدمان و بریدن بافت‌های مرده ضروری است.

10. پانسمان مخصوص زخم

پانسمان از زخم محافظت می‌کند و بهبودی را سرعت می‌بخشد. برخی از پانسمان‌ها با از بین‌بردن بافت مرده، از عفونت جلوگیری می‌ کنند.

11. آنتی بیوتیک برای زخم بستر

استفاده از آنتی بیوتیک‌های خوراکی یا کرم آنتی بیوتیک، می‌تواند به درمان عفونت کمک‌ کند.

12. جراحی

برخی از زخم‌های فشاری ممکن است به قدری شدید شوند که مداخله‌ی جراحی ضروری باشد.

13. داروی زخم بستر چیست؟

برای درمان زخم بستر داروهای مختلفی وجود دارند که برخی از آنها شامل موارد زیر هستند:

• آنتی بیوتیک برای زخم بستر
• مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن، استامینوفن و ناپروکسن
• پمادهای مخصوص زخم بستر

14. چسب زخم بستر

چسب زخم بستر به جای پانسمان استفاده می‌شود و می‌تواند برای درمان آن بسیار مفید واقع شود. این چسب در واقع یک بانداژ آماده است که در آن مواد و ترکیباتی وجود دارد که بهبودی زخم بستر را تسریع می‌بخشد. چسب زخم بستر با مرطوب نگه‌داشتن خود زخم و خشک نگه‌داشتن پوست اطراف زخم از منتشر شدن عفونت به اطراف زخم جلوگیری می‌کند. اما چگونه از چسب زخم بستر استفاده کنیم؟ استفاده از این زخم بسیار ساده است. برای زدن چسب زخم بستر بر روی زخم، ابتدا زخم بستر را به خوبی با سرم شستشو بشویید و سپس چسب زخم بستر را دقیقا بر روی محل زخم بچسبانید.

15. اسپری زخم بستر

از اسپری برای زخم بستر و زخم‌های مزمن استفاده می شود. این اسپری ها از آلوده شدن بیشتر زخم و عفونت منتشر آن جلوگیری می‌کنند و بهبودی و ترمیم آن را سرعت می‌بخشند. بنزوئین ماده‌ی موجود در این نوع اسپری ها، درد و آزردگی ناشی از زخم را کاهش می‌ دهد.

16. تشک برقی برای زخم بستر

با پیشرفت علم و تکنولوژی، راه حل‌های ساده‌تری برای درمان زخم بستر ارائه‌شده که برخی از آنها از ایجاد زخم بستر پیشگیری هم می‌کنند. یکی از این روش‌ها تشک برقی برای زخم بستر است. این تشک متحرک و برقی به بیماری که نمی‌تواند به خوبی روی تخت حرکت کند، کمک می‌کند که به سادگی جابجا شود. این تشک ویژگی‌های خوب دیگری هم دارد و آن کمک کردن به پخش‌کردن فشار در بخش‌های دیگر بدن است، نه فقط در محلی که به پوستی که در مجاورت استخوان‌های بزرگ قرار دارد، فشار وارد می‌شود.

درمان قطعی زخم بستر چیست؟

درمان قطعی زخم بستر جراحی است. هدف از جراحی تمیز‌کردن زخم، درمان و یا جلوگیری از عفونت، کاهش از دست‌دادن مایعات، و کاهش خطر عوارض بیشتر است. پیوند عضله، پوست و یا بافت از بدن خود بیمار برای پوشش‌دادن زخم و پوشش‌دادن استخوان آسیب‌دیده، استفاده‌می‌شود.

برای جلوگیری از زخم بستر چه باید کرد؟

درمان زخم‌های فشاری آسان نیست. بعید است که زخم باز به سرعت التیام پیدا کند. زخم‌های با شدت کمتر در عرض چند هفته با درمان مناسب بهبود می‌یابند، اما زخم‌های خیلی شدید ممکن است به جراحی نیاز داشته‌باشند.
می توانید با تغییر وضعیت مکرر و اجتناب از فشار روی پوست، از بروز زخم‌های فشاری جلوگیری کنید. حرکت‌دادن بیمار حداقل هر ۱۵ دقیقه برای کاربران صندلی چرخدار و هر ۲ ساعت برای افراد در رخت خواب هستند توصیه می‌شود. راه کارهای دیگر عبارتند از:

• مراقبت از پوست و خشک نگه داشتن پوست
• تغذیه ی مناسب و مصرف مایع کافی
• ترک سیگار
• مدیریت استرس
• ورزش روزانه حتی اگر در تخت هستید

---

آدرس مطب : کرج ، ۴۵ متری گلشهر ، چهارراه گلزار ، جنب انتقال خون ، درمانگاه دکتر شاهرخی
تلفن : 34013784 - 026

درباره این موضوع مطالب بیشتری بخوانید

• جلوگیری از خشکی پوست ناشی از تماس مکرر با شوینده ها و مواد ضد عفونی کننده
  تاریخ انتشار : 1399-01-19تاریخ بروز رسانی : 1402-10-05


• زگیل کف پا
  تاریخ انتشار : 1398-10-25تاریخ بروز رسانی : 1402-09-14


• درباره هماتوم بیشتر بدانید
  تاریخ انتشار : 1399-07-20تاریخ بروز رسانی : 1402-09-13

نظرات کاربران درباره این مطلب :جابرزاده [ 1402-07-03 ]
مادربزرگ من زخم بستر داشت به خاطر آلزایمر شدیدی که گرفته بود نمیتونست حرکت کنه و حرف بزنه و همیشه تخت بند بود

نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :